Obser­wa­cje prze­lo­tów ISS na tle Słoń­ca

Mię­dzy­na­ro­do­wa Sta­cja Kosmicz­na ISS to bar­dzo wdzięcz­ny obiekt do obser­wa­cji na noc­nym nie­bie. To orbi­tal­ne labo­ra­to­rium wiel­ko­ści boiska pił­kar­skie­go z łatwo­ścią może­my oglą­dać pod­czas prze­lo­tów bez uży­cia żad­nych przy­rzą­dów optycz­nych, ponie­waż ISS jest bar­dzo jasnym punk­tem na nie­bie. Wśród widocz­nych na naszym nie­bie prze­lo­tów sta­cji są takie, kie­dy mija ona w bar­dzo bli­skiej odle­gło­ści inne jasne obiek­ty astro­no­micz­ne takie, jak pla­ne­ty, czy gwiaz­dy. Zda­rza­ją się tak­że i takie, gdy ISS prze­la­tu­je na tle Księ­ży­ca, a nawet Słoń­ca w dzień. Wszyst­kie te oka­zje może­my z łatwo­ścią prze­wi­dzieć i przy­go­to­wać się do ich obser­wa­cji. Z pomo­cą przy­cho­dzi nam oczy­wi­ście Inter­net. Porad­nik ten wyja­śnia, jak prze­wi­dzieć inte­re­su­ją­ce nas zda­rze­nia opi­sa­ne powy­żej, wystę­pu­ją­ce w inte­re­su­ją­cej nas loka­li­za­cji.

Zanim zabie­rze­my się do pla­no­wa­nia obser­wa­cji, musi­my pamię­tać o bar­dzo waż­nej rze­czy. Jeśli zamie­rza­my oglą­dać prze­lot ISS na tle Słoń­ca, zacho­waj­my wszel­kie środ­ki ostroż­no­ści, aby nie uszko­dzić sobie wzro­ku, bądź go nie stra­cić! O tym, jak bez­piecz­nie obser­wo­wać Słoń­ce, dowie­cie się z inne­go moje­go porad­ni­ka pod adre­sem http://​nie​bo​za​ok​nem​.pl/​p​o​r​a​d​n​i​k​i​/​o​b​s​e​r​w​a​c​j​e​-​p​l​a​m​-​n​a​-​s​l​o​n​cu/

Do wyzna­cze­nia cie­ka­wych prze­lo­tów ISS uży­je­my inter­ne­to­we­go kalen­da­rza zja­wisk astro­no­micz­nych, znaj­du­ją­ce­go się pod adre­sem http://​www​.cal​sky​.com oraz pol­skiej stro­ny dedy­ko­wa­nej tran­zy­tom ISS, czy­li http://​trans​it​-fin​der​.com. Na koń­cu porad­ni­ka opi­sa­łem rów­nież waż­ną kwe­stię służ­by cza­su. Bez dokład­nej syn­chro­ni­za­cji nasze­go zegar­ka, trwa­ją­cy uła­mek sekun­dy tran­zyt może­my po pro­stu prze­ga­pić.

Spo­sób korzy­sta­nia ze stro­ny trans​it​-fin​der​.com

Na począ­tek opi­szę spo­sób korzy­sta­nia z ser­wi­su trans​it​-fin​der​.com, gdyż jest on łatwiej­szy w uży­ciu.

  1. Usta­wia­my naszą loka­li­za­cję lub korzy­sta­my z przy­ci­sku Auto-detect, by ser­wis sam ją wykrył. Może­my ją wybrać rów­nież z mapy, kli­ka­jąc na przy­cisk Select from map.
  2. Usta­wia­my prze­dział cza­su, któ­ry nas inte­re­su­je. Ser­wis poli­czy dla nas, czy w wybra­nym okre­sie wystą­pią tran­zy­ty.
  3. Usta­wia­my dystans, któ­ry jeste­śmy w sta­nie prze­je­chać od naszej loka­li­za­cji usta­wio­nej wcze­śniej. Ser­wis wyświe­tli tyl­ko te tran­zy­ty, któ­re będą widocz­ne w pro­mie­niu usta­wio­nym przez nas w polu z ikon­ką samo­cho­du.
  4. Kli­ka­my w przy­cisk Cal­cu­la­te.
  5. Jeśli w wyni­kach poja­wią się war­to­ści, prze­cho­dzi­my dalej. Jeśli jest pusto, zwięk­sza­my okres wyszu­ki­wa­nia, bądź pro­mień loka­li­za­cji i pró­bu­je­my dalej. Ewen­tu­al­nie odcze­ku­je­my kil­ka dni/​tygodni i spraw­dza­my ponow­nie.
  6. W wyni­kach widzi­my 2 typy zda­rzeń. Clo­se pass (czar­na czcion­ka) oraz Trans­it (czer­wo­na czcion­ka). Ten pierw­szy to bli­ski prze­lot ISS obok Słoń­ca (Solar) lub Księ­ży­ca (Lunar). Z nasze­go miej­sca nie zoba­czy­my tran­zy­tu, lecz będzie on widocz­ny z inne­go miej­sca w pro­mie­niu mak­sy­mal­nie tylu km, ile usta­wi­li­śmy wcze­śniej. Tran­zyt to przej­ście ISS na tle tar­czy dokład­nie z nasze­go miej­sca obser­wa­cji usta­wio­ne­go wcze­śniej.
  7. Tabel­ka dla każ­de­go zda­rze­nia w wyni­kach wyszu­ki­wa­nia poda­je nam kil­ka danych. Poni­żej opi­su­ję tyl­ko naj­waż­niej­sze z nich:
    1. ISS angu­lar size — roz­miar kąto­wy ISS w momen­cie tranzytu/​przelotu. To inny­mi sło­wy wiel­kość sta­cji na nie­bie w momen­cie obser­wa­cji, poda­na w sekun­dach kąto­wych. 60″ to bar­dzo dużo — prak­tycz­nie mak­sy­mal­ny roz­miar ISS. 40″ to względ­nie dobrze. Mniej­sze war­to­ści są już raczej sła­bą oka­zją do podziwiania/​fotografowania ISS,
    2. distan­ce — nasza odle­głość od sta­cji w momen­cie obser­wa­cji. Ma ona oczy­wi­ście bez­po­śred­ni wpływ na poprzed­ni para­metr, czy­li roz­miar kąto­wy. Im dalej jest sta­cja, tym niżej jest nad hory­zon­tem. Naj­lep­sze tran­zy­ty sło­necz­ne w sen­sie wiel­ko­ści ISS wystę­pu­ją w oko­li­cach połu­dnia, gdy Słoń­ce jest naj­wy­żej (tym bar­dziej w okre­sie let­nim). Dla Księ­ży­ca jest to zmien­ne. Naj­le­piej widać tran­zyt na jego tar­czy, gdy Księ­życ jest wyso­ko, co i tak wyni­ka z 1. i 2. para­me­tru opi­sa­nych wyżej,
    3. Cen­ter line distan­ce — odle­głość od naj­bliż­sze­go miej­sca, z któ­re­go będzie widać tran­zyt ISS dokład­nie przez śro­dek tar­czy Słońca/​Księżyca. Nawet dla zda­rzeń typu Trans­it, gdy jeste­śmy w miej­scu widocz­no­ści tran­zy­tu, może się oka­zać, że dzie­li nas kil­ka km od takie­go miej­sca, a my zoba­czy­my ISS tyl­ko na brze­gu tar­czy. To bar­dzo istot­ne, ponie­waż tran­zy­ty trwa­ją uła­mek sekun­dy dla bli­skich zja­wisk (patrz pkt. 1. i 2.), do nie­ca­łych 2 sekund w przy­pad­ku dale­kich zja­wisk nisko nad hory­zon­tem,
    4. Trans­it dura­tion — rze­czo­ny czas trwa­nia tran­zy­tu. Jeśli w usta­wio­nej przez nas loka­li­za­cji wystą­pi tran­zyt, ten para­metr poda­ny jest bez­po­śred­nio w tabe­li. Jeśli to typ Clo­se pass, to para­metr ten zoba­czy­my na mapie, opi­sa­nej dalej w punk­cie 8.
  8. Jeśli inte­re­su­je nas jakieś zda­rze­nie, kli­ka­my na przy­cisk Show on map. Poka­że nam się okien­ko z mapą i zazna­czo­nym w kolo­rze pasem widocz­no­ści tran­zy­tu (czer­wo­ny — sło­necz­ny, nie­bie­ski — księ­ży­co­wy), a tak­że zie­lo­ny okrąg o pro­mie­niu usta­lo­nym przez nas w usta­wie­niach.
  9. Czer­wo­nym mar­ke­rem zazna­czo­na jest nasza loka­li­za­cja, a zie­lo­ny jego odpo­wied­nik wska­zu­je naj­bliż­szy punkt tran­zy­tu przez sam śro­dek tar­czy Słońca/​Księżyca.
  10. Zbli­ża­jąc mapę, może­my zna­leźć dogod­ne miej­sce, by się w nie udać i zaob­ser­wo­wać tran­zyt. Nie cho­dzi tu tyl­ko o fizycz­ną widocz­ność ISS, lecz o oto­cze­nie, w któ­rym będzie­my obser­wo­wać. Sła­bo było­by roz­sta­wić sprzęt na środ­ku auto­stra­dy 😉
  11. Kli­ka­jąc na jaki­kol­wiek punkt w obsza­rze pasa widocz­no­ści, ser­wis poka­że nam zna­ne już nam z punk­tu 7. para­me­try zja­wi­ska, a tak­że adres loka­li­za­cji, któ­rą wska­za­li­śmy.
  12. Aby wró­cić do wyni­ków wyszu­ki­wa­nia, kli­ka­my przy­cisk Clo­se map

Spo­sób korzy­sta­nia ze stro­ny Cal​Sky​.com

Poni­żej w punk­tach wymie­nio­ne zosta­ły pod­sta­wo­we czyn­no­ści, któ­re pozwo­lą nam wyge­ne­ro­wać tabe­lę ze szcze­gó­ła­mi zja­wisk we wska­za­nym przez nas miej­scu na Zie­mi.

  1. Naj­pierw usta­wia­my miej­sce obser­wa­cji, dla któ­re­go kal­ku­la­tor obli­czy prze­lo­ty ISS. Na stro­nie głów­nej na górze pod głów­nym ban­ne­rem widzi­my menu w kolo­rze czer­wo­nym. Kli­ka­my w pierw­szą opcję Intro.
  2. Odnaj­du­je­my mapę i kli­ka­jąc na miej­sce, któ­re nas inte­re­su­je, usta­wia­my wskaź­nik loka­li­za­cji. Poja­wi się dymek z adre­sem. Musi­my zatwier­dzić nasz wybór poprzez klik­nię­cie napi­su Click here…” w dym­ku.
  3. Stro­na prze­ła­du­je się ponow­nie. W ram­ce z punk­tem 2. Your Time” usta­wia­my opcję CET/CEST”, czy­li czas środ­ko­wo­eu­ro­pej­ski.
  4. Prze­wi­ja­my stro­nę do same­go dołu i kli­ka­my na przy­cisk go!” w małej ram­ce.
  5. Stro­na znów się prze­ła­du­je i wybra­na przez nas loka­li­za­cja zosta­nie zapi­sa­na.
  6. Wra­ca­my do czer­wo­ne­go menu na górze stro­ny i kli­ka­my ostat­nia opcję Satel­li­tes”, a następ­nie w niżej roz­wi­nię­tym pod­me­nu kli­ka­my Inter­nat. Spa­ce Sta­tion ISS
  7. Teraz musi­my usta­wić prze­dział cza­su, w któ­rym inte­re­su­ją nas obser­wa­cje. Pod czer­wo­nym menu po lewej stro­nie znaj­du­je się zestaw pól, któ­re do tego słu­żą. Pod napi­sem Select start of cal­cu­la­tion:” usta­wia­my datę i godzi­nę począt­ko­wą. Obok napi­su Select dura­tion:” usta­wia­my dłu­gość prze­dzia­łu cza­so­we­go. Wybór cza­su kal­ku­la­cji zatwier­dza­my przy­ci­skiem go!”. Może­my wybrać do 2 mie­się­cy wprzód, jed­nak pamię­taj­my: orbi­ta ISS nie jest sta­bil­na i jest na bie­żą­co kory­go­wa­na. Dla­te­go też sen­sow­nie jest wybrać okres mak­sy­mal­nie kil­ku dni i na bie­żą­co spraw­dzać kalen­darz, aby w razie zmia­ny orbi­ty ISS móc zmie­nić miej­sce obser­wa­cji o kil­ka kilo­me­trów. Cza­sem bowiem orbi­ta zmie­nia się na tyle, że prze­lot np. na tle Słoń­ca, któ­ry poka­zu­je nam kalen­darz, za kil­ka dni po aktu­ali­za­cji danych orbi­tal­nych oka­że sie nie­ak­tu­al­ny! Wte­dy wystar­czy zazwy­czaj prze­miesz­cze­nie się o kil­ka km wzglę­dem pier­wot­ne­go miej­sca, aby prze­lot był widocz­ny. Naj­le­piej osta­tecz­ne miej­sce wybrać tego same­go dnia, co pla­no­wa­ny prze­lot.
  8. Stro­na prze­ła­du­je się po klik­nię­ciu w go!”. Prze­wi­ja­my ją w dół do tabel­ki nazwa­nej Select satel­li­te events for your loca­tion”.
  9. W tabel­ce jest kil­ka opcji, któ­re pomo­gą nam w poszu­ki­wa­niu inte­re­su­ją­cych nas prze­lo­tów. W tym porad­ni­ku zazna­czę tyl­ko te naj­waż­niej­sze.
  10. Odnaj­du­je­my opcję Maxi­mum distan­ce to cen­ter line:”, gdzie może­my usta­wić mak­sy­mal­ną odle­głość od linii wyzna­cza­ją­cej naj­lep­szą widocz­ność zja­wi­ska. Naj­lep­sza widocz­ność to po pro­stu obszar, gdzie prze­lot nastę­pu­je przez cen­trum obiek­tu w tle. Np. Jeśli mamy do czy­nie­nia z prze­lo­tem na tle tar­czy sło­necz­nej, to znaj­du­jąc się w miej­scu na wspo­mnia­nej linii zoba­czy­my prze­lot przez śro­dek tar­czy. Zatem jeśli zale­ży nam na obser­wa­cji zja­wi­ska i jeste­śmy wystar­cza­ją­co mobil­ni, może­my usta­wić odle­głość nawet do 250 km od miej­sca usta­wio­ne­go przez nas wcze­śniej.
  11. Opcja Only trans­its:” pozwa­la nam wyklu­czyć z wyni­ków wyszu­ki­wa­nia prze­lo­ty w pobli­żu róż­nych ciał nie­bie­skich i pozo­sta­wić tyl­ko te, kie­dy ISS prze­la­tu­je przez” obiek­ty.
  12. Opcja Only Sun/​Moon events:” wyklu­cza prze­lo­ty obok/​przez pla­ne­ty i gwiaz­dy, poka­zu­jąc tyl­ko prze­lo­ty zwią­za­ne ze Słoń­cem i Księ­ży­cem.
  13. Opcja Hide double’ solar trans­its” wyklu­cza z wyni­ków wyszu­ki­wa­nia tzw. podwój­ne prze­lo­ty. Są to po pro­stu prze­lo­ty na tle tar­czy sło­necz­nej nastę­pu­ją­ce w krót­kich odstę­pach cza­su w jed­nej loka­li­za­cji. Pro­gram poka­zu­je takie prze­lo­ty i poda­je loka­li­za­cję, z któ­rych są widocz­ne, a tak­że odle­głość do niej z miej­sca wska­za­ne­go wcze­śniej w usta­wie­niach. Cza­sem są to odle­gło­ści ponad 100-kilo­me­tro­we i jeśli nie inte­re­su­ją nas takie podró­że, może­my zazna­czyć tę opcję.
  14. Wszel­kie zmia­ny w tabel­ce zatwier­dza­my przy­ci­skiem go!” po jej pra­wej stro­nie.
  15. Pod tabel­ką z usta­wie­nia­mi odnaj­dzie­my tabe­lę ze zja­wi­ska­mi.
  16. Oto kil­ka szcze­gó­łów, któ­re pozwo­lą nam pra­wi­dło­wo zin­ter­pre­to­wać zawar­tość tabe­li:
    — tabe­la podzie­lo­na jest na mniej­sze, zwią­za­ne z poszcze­gól­ny­mi dnia­mi wybra­ne­go wcze­śniej prze­dzia­łu cza­su
    — pierw­sza kolum­na tabe­li to czas wystą­pie­nia zja­wi­ska
    — dru­ga kolum­na to obiekt (w tym przy­pad­ku ISS). Może też zawie­rać infor­ma­cję ISS Double Solar Trans­it”, czy­li podwój­ny prze­lot w tym samym dniu widzia­ny z miej­sca, któ­re dzie­li od usta­wio­nej przez nas wcze­śniej loka­li­za­cji odle­głość poda­na w nawia­sie
    — trze­cia kolum­na zawie­ra resz­tę danych
    — pierw­sze zda­nie w kolum­nie to typ zja­wi­ska. Może to być:
    * Cros­ses the disk of ABC”, gdzie ABC to Księ­życ lub Słoń­ce. Ozna­cza to, że ISS prze­tnie na nie­bie tar­czę Księ­ży­ca lub Słoń­ca.
    * Clo­se to ABC”, gdzie ABC to nazwa obiek­tu, nie­da­le­ko któ­re­go prze­le­ci ISS. W zależ­no­ści od usta­wień w tabe­li opcji, mogą to być pla­ne­ty, gwiaz­dy, Księ­życ, Słoń­ce. Ten typ zja­wi­ska to bli­ski prze­lot, nie przej­ście na tle obiek­tu.
    * ISS cros­ses the disk of Sun twi­ce…”, co ozna­cza 2 prze­lo­ty w nie­dłu­gim okre­sie cza­su widzia­ne z loka­li­za­cji odda­lo­nej od nas o odle­głość poda­ną w kolum­nie 2. Kolum­na 3 zawie­ra link Map” z mapą poka­zu­ją­cą miej­sce wystą­pie­nia zja­wi­ska oraz infor­ma­cję po jakim cza­sie nastą­pi dru­gi prze­lot. Jest to ilość okrą­żeń ISS wokół Zie­mi, np. the second trans­it 3 orbit(s) later”. Jed­na orbi­ta to oko­ło 90 minut.
    — Dla opcji prze­lo­tów na tle tar­czy lub bli­sko róż­nych obiek­tów, kolum­na 3 zawie­ra dodat­ko­we inte­re­su­ją­ce dane.
    — Dana Sepa­ra­tion” mówi, jak bli­sko środ­ka obiek­tu prze­le­ci ISS (Słoń­ce i Księ­życ mają oko­ło 0,5 stop­nia śred­ni­cy. 1 sto­pień to oko­ło 1cm na linij­ce trzy­ma­nej w wycią­gnię­tej przed sie­bie ręce)
    — Para­metr Trans­it dura­tion” w przy­pad­ku prze­lo­tów na tle tar­czy to czas prze­lo­tu w loka­li­za­cji usta­wio­nej przez nas na począt­ku.
    — Dana Angu­lar dia­me­ter” to roz­miar kąto­wy ISS. Im więk­szy, tym lepiej widocz­na będzie sta­cja, jeśli zechce­my ją obser­wo­wać lub foto­gra­fo­wać w celu ujrze­nia szcze­gó­łów jej kształ­tu.
    — Dana Distan­ce” to odle­głość, jaka dzie­li nas od ISS. Ten i powyż­szy para­metr są ze sobą oczy­wi­ście ści­śle powią­za­ne.
    Cen­ter­li­ne” to link poka­zu­ją­cy map­kę z linią naj­lep­szej widocz­no­ści zja­wi­ska. Znaj­du­jąc się w miej­scu, któ­re prze­ci­na ta linia, zoba­czy­my prze­lot przez sam śro­dek obiek­tu. Jeśli dane zja­wi­sko w naszym miej­scu to bli­skie minię­cie, a nie prze­lot na tle tar­czy, to map­ka ta poka­że nam, gdzie musi­my się wybrać, aby zoba­czyć taki prze­lot.
    clo­sest point” to link poka­zu­ją­cy naj­bliż­szy od wska­za­nej przez nas w usta­wie­niach loka­li­za­cji punkt naj­lep­szej widocz­no­ści zja­wi­ska, czy­li naj­bliż­szą odle­głość do linii opi­sa­nej w punk­cie powy­żej. Jed­nak nie pole­cam uży­wa­nia tej opcji, ponie­waż spo­wo­du­je to zmia­nę usta­wień wybra­nej przez nas na począt­ku loka­li­za­cji na dany tu punkt. Pole­cam uży­wać opcji powy­żej, czy­li Cen­ter­li­ne”, któ­ra daje nam swo­bo­dę wybo­ru punk­tu obser­wa­cji na całej linii naj­lep­szej widocz­no­ści.
    Distan­ce” w dol­nej czę­ści komór­ki to odle­głość, jaka dzie­li nas od naj­bliż­sze­go punk­tu na linii naj­lep­szej widocz­no­ści.
    — Dana max. dura­tion” mówi, jaki jest mak­sy­mal­ny czas prze­lo­tu widzia­ne­go z linii naj­lep­szej widocz­no­ści zja­wi­ska.

Służ­ba cza­su — syn­chro­ni­za­cja zegar­ka

Nie­zwy­kle istot­ną rze­czą w obser­wa­cjach tran­zy­tów ISS przez tar­czę Słoń­ca lub Księ­ży­ca jest tzw. służ­ba cza­su. Nie wystar­czy nam zega­rek usta­wio­ny mniej wię­cej” na dobrą godzi­nę. Potrze­bu­je­my cza­su ato­mo­we­go. Dziś bar­dzo łatwo jest spraw­dzić taki czas. Wystar­czy smart­fon. Ja korzy­stam z sys­te­mu Andro­id i apli­ka­cji Clock­Sync lub Smart Time Sync. Ta dru­ga oprócz cza­su z tzw. ser­we­rów NTP poka­że Wam też czas z sys­te­mu GPS. Obie apli­ka­cje poka­zu­ją róż­ni­cę mię­dzy cza­sem ato­mo­wym, a tym usta­wio­nym w Waszym tele­fo­nie. Suge­ru­je­my się oczy­wi­ście cza­sem w polu Ato­mic Time (Clock­Sync) lub Sour­ce Time (Smart Time Sync). W apli­ka­cji Clock­Sync, kli­ka­jąc na licz­bę poda­ną w polu Local off­set, odświe­ża­my dane. W dru­giej apli­ka­cji jest to robio­ne auto­ma­tycz­nie co sekun­dę.

Pod­su­mo­wa­nie

Powyż­szy opis to pod­sta­wo­we czyn­no­ści i infor­ma­cje, któ­re pozwo­lą nam z suk­ce­sem zaob­ser­wo­wać inte­re­su­ją­ce nas prze­lo­ty. Jeśli chce­my dostrzec prze­la­tu­ją­cą na tle Księ­ży­ca lub Słoń­ca ISS musi­my dodat­ko­wo pamię­tać, że aby zaob­ser­wo­wać szcze­gó­ły kształ­tu sta­cji, potrze­bu­je­my spo­re­go powięk­sze­nia. Nie uda nam się to bez przy­rzą­dów optycz­nych. W nocy zoba­czy­my bez nich bar­dzo jasny punkt prze­ci­na­ją­cy lub prze­la­tu­ją­cy obok róż­nych obiek­tów. W przy­pad­ku prze­lo­tów na tle Księ­ży­ca będzie­my potrze­bo­wać sil­nej lor­net­ki lub tele­sko­pu, aby pró­bo­wać dostrzec kształt ISS. Jeśli cho­dzi o prze­lo­ty przez” Słoń­ce, musi­my użyć metod opi­sa­nych we wspo­mnia­nym na począt­ku tego tek­stu porad­ni­ku, aby zro­bić to bez­piecz­nie i sku­tecz­nie. Oczy­wi­ście może­my poku­sić się o sfo­to­gra­fo­wa­nie ISS w cza­sie prze­lo­tu. Fakt prze­ci­na­nia przez ISS takie­go cia­ła nie­bie­skie­go, jak Księ­życ, czy Słoń­ce pozwo­li nam zacza­ić” się na sta­cję, usta­wia­jąc wcze­śniej nasz sprzęt na łatwy w zna­le­ziu­niu obiekt, jakim jest nasza gwiaz­da lub Srebr­ny Glob. Trze­ba jed­nak pamię­tać, że ISS poru­sza się bar­dzo szyb­ko i prze­lot na tle tar­czy trwa bar­dzo krót­ko, więc zła­pa­nie” na zdję­ciu sta­cji będzie wyma­ga­ło uży­cia cza­su rzę­du set­nych lub tysięcz­nych czę­ści sekun­dy i dobre­go reflek­su lub szyb­kie­go try­bu zdjęć seryj­nych.

Poni­żej na zachę­tę przy­kła­do­wy prze­lot ISS na tle tar­czy sło­necz­nej sfo­to­gra­fo­wa­ny prze­ze mnie 25 czerw­ca 2017 roku oraz ani­ma­cja prze­lo­tu z 21 czerw­ca 2014 pod tym lin­kiem: ISS na tle Słoń­ca

Życzę Wam powo­dze­nia w polo­wa­niu na sta­cję ISS!

Wszel­kie pra­wa zastrze­żo­ne. Kopio­wa­nie i wyko­rzy­sty­wa­nie frag­men­tów tek­stu bez zgo­dy auto­ra zabro­nio­ne. Kopio­wa­nie i wyko­rzy­sty­wa­nie tek­stu w jego ory­gi­nal­nej peł­nej posta­ci dozwo­lo­ne pod warun­kiem poda­nia źró­dła.