W nocy z 26 na 27 stycznia dojdzie do niezwykłego zdarzenia. Ziemię minie asteroida o rozmiarach około pół kilometra. Nie musimy jednak obawiać się przykrych konsekwencji wizyty tego obiektu w naszym pobliżu, ponieważ 2004 BL86 (to oficjalna nazwa asteroidy) minie naszą planetę w odległości 1.2 mln km, a to jest ponad 3 razy dalej, niż odległość Ziemia-Księżyc.
Mimo wszystko w skali astronomicznej będzie to przelot z kategorii “o mały włos”. Pomijając kwestie apokaliptyczne, możemy skupić się na przyjemniejszych skutkach przelotu 2004 BL86. Otóż dysponując lornetką o średnicy obiektywów od 50mm wzwyż (podana jest ona na oznaczeniu na obudowie w formacie AxB, gdzie A to powiększenie, a B to średnica obiektywów w milimetrach) możemy pokusić się o obserwacje tej asteroidy! Będziemy do tego jednak potrzebować dodatkowo bezkompromisyjnie czystego nieba bez żadnych zamgleń i chmur pułapu wysokiego (np. cirrusów), wydostania się poza tereny zaświetlone sztucznymi światłami oraz stabilnego mocowania naszego sprzętu optycznego. Warto postarać się o takie obserwacje z 2 powodów. Przede wszystkim asteroida będzie poruszać się na tyle szybko, że powinniśmy dostrzec jej ruch na tle gwiazd w czasie rzeczywistym! Druga rzecz to fakt, że do 2027 roku żadna znana nam asteroida nie przeleci równie blisko Ziemi, co 2004 BL86. A więc do dzieła!
Jak znaleźć 2004 BL86 na niebie? W Internecie jest sporo mapek i tabel ze współrzędnymi obiektu na niebie, jednak w zależności od lokalizacji na Ziemi, te dane będą różne! Najprościej będzie samemu wygenerować sobie pozycję asteroidy w darmowym programie Stellarium na system Windows. Tu uwaga: wersja mobilna na system Android nie pozwoli nam na ukazanie asteroidy, ponieważ nie posiada funkcji importu danych.
Zakładam tutaj, że program Stellarium jest juz zainstalowany i skonfigurowany. Jest to zestaw czynności, które pomijam w opisie, ponieważ byłby on zbyt obszerny. Proces instalacji i wstępnej konfiguracji jest jednak stosunkowo prosty. Musimy jedynie pamiętać o ustawieniu naszej lokalizacji pod przyciskiem F6, natomiast pod F4 opcja “Pokaż planety” musi być włączona, a w części “Etykiety i znaczniki” suwak Planety powinien być przesunięty maksymalnie w prawo, a opcja włączona.
Teraz musimy dodać naszą asteroidę do bazy programu. W tym celu przyciskamy F2, a następnie przechodzimy do zakładki Wtyczki.
W lewej kolumnie odnajdujemy Edytor Układu Słonecznego i zaznaczamy na dole okna opcję Załaduj przy uruchomieniu programu. Klikamy przycisk Konfiguruj. Jeśli jest nieaktywny, wracamy do zakładki Główne, klikamy Zapisz ustawienia, wychodzimy z programu i włączamy go ponownie, wracając do Wtyczek i Edytora Układu Słonecznego. Po kliknięciu Konfiguruj w nowo wyświetlonym oknie klikamy zakładkę Układ Słoneczny.
Klikamy przycisk na dole nazwany Zaimportuj elementy orbitalne w formacie MPC… Wyświetli się nowe okno, gdzie powinniśmy mieć zaznaczoną opcję Asteroidy oraz Pobierz listę obiektów z Internetu.
Następnie rozwijamy listę dostępnych baz i wybieramy pokazany na poniższym obrazku zestaw danych.
Klikamy na dolny przycisk Pobierz elementy orbitalne. Program połączy się z Internetem i pokaże nam listę obiektów w wybranej przez nas bazie, które możemy zaimportować. Interesuje nas tylko jeden obiekt, więc wyszkujemy go za pomocą pola z ikoną lupy. Wpisujemy w nim 2004 BL86. Lista powinna zostać odfiltrowana i jedynym wpisem powinien być ten z naszą asteroidą.
Zaznaczamy kwadrat po lewej stronie nazwy obiektu. Powinien zmienić kolor wypełnienia na żółty i pokazać zaznaczenie. Klikamy na dole okna przycisk Dodaj obiekty. Gotowe! Teraz zamykamy wszystkie okienka, które po drodze otwieraliśmy i wracamy do głównego okna programu.
Zmieniamy czas na 26 stycznia 2015, godzina 19:30. Wtedy asteroida będzie w Polsce nad horyzontem. Zmian tych dokonujemy pod przyciskiem F5. Następnie wyszukujemy asteroidę, naciskając F3 i w polu tekstowym wpisujemy 2004 BL86. Na liście powinien nam sie pokazać jeden wynik z naszą asteroidą.
Jeśli tak jest, klikamy przycisk lupy i program ustawi obiekt na środku ekranu i będzie za nim podążał. Gotowe!
Teraz możemy odpowiednio ustawić widok nieba, aby zobaczyć, gdzie w danym czasie znajdzie się 2004 BL86 i za pomocą pobliskich punktów odniesienia zlokalizować tę asteroidę. Przyciskami PageUp i PageDown zbliżamy lub oddalamy widok. Na dolnym pasku opcji po prawej możemy kierować upływem czasu. Bardziej zaawansowani obserwatorzy, którzy chcą użyć teleskopu odwracającego obraz do obserwacji muszą dodatkowo użyć funkcji odwracania obrazu w obu osiach w programie.
Jeśli pogoda Wam nie dopisze, przelot asteroidy można będzie śledzić w Internecie pod adresami:
Powodzenia!