Koniec roku 2018 stał się dla miło­śni­ków nie­ba bar­dzo inte­re­su­ją­cy za spra­wą jasnej kome­ty, któ­rą może­my obser­wo­wać nawet gołym okiem. 46P/​Wirtanen to zna­ny astro­no­mom obiekt o kil­ku­let­nim okre­sie obie­gu wokół Słoń­ca, lecz w tym roku mija ona Zie­mię w bar­dzo bli­skiej odle­gło­ści. Stąd jej nad­zwy­czaj­na jasność.

Kome­tę moż­na obser­wo­wać już od kil­ku tygo­dni sprzę­tem ama­tor­skim (lor­net­ka), lecz poło­wa grud­nia to okres szcze­gól­ny dla jej obser­wa­cji. 12 dnia tego mie­sią­ca Wir­ta­nen minę­ła pery­he­lium, czy­li punkt naj­bliż­szy Słoń­cu na jej oko­ło­sło­necz­nej orbi­cie. 16 grud­nia kome­ta minie Zie­mię w odle­gło­ści 11.5 mln km.

W tym arty­ku­le sku­pię się na tej wła­śnie nocy z 16 na 17 grud­nia, poda­jąc pozy­cję Wir­ta­nen na nie­bie. W kolej­ne noce kome­ta będzie szyb­ko zmie­niać swo­je poło­że­nie i map­ki poglą­do­we będę umiesz­czał na fan page­’u Ama­to­rzy Noc­ne­go Nie­ba na Face­bo­oku w mia­rę wystę­po­wa­nia pogod­nych nocy.

Wir­ta­nen to kome­ta o zie­lon­ka­wym kolo­rze. Nie zaob­ser­wu­je­my w jej przy­pad­ku typo­we­go wyglą­du z jasną, okrą­głą gło­wą i dłu­gim war­ko­czem. Wir­ta­nen poka­że nam się na tle bar­dzo ciem­ne­go, poza­miej­skie­go nie­ba jako led­wo widocz­na plam­ka w nie­uzbro­jo­nym oku, a przez lor­net­kę już wyraź­nie zauwa­ży­my jej kolor i roz­my­ty kuli­sty kształt.

Wiel­kość pozor­na kome­ty na nie­bie jest spo­ra i stąd jej jasność jest roz­pro­szo­na na pokaź­nym obsza­rze sfe­ry nie­bie­skiej. Z racji tego, że nie jest to obiekt zwar­ty, dostrze­że­nie jej nie jest naj­ła­twiej­sze, ale wyko­nal­ne dość szyb­ko pod warun­kiem obser­wa­cji z dale­ka od sztucz­nych świa­teł.

W nocy z 16 na 17 grud­nia dostrze­że­my kome­tę wyso­ko nad połu­dnio­wo-wschod­nim hory­zon­tem w pobli­żu gro­ma­dy otwar­tej gwiazd o zna­nej nazwie Ple­ja­dy. Przy­po­mi­na ona minia­tu­ro­wy Wiel­ki Wóz o wiel­ko­ści Księ­ży­ca na nie­bie. Gołym okiem dostrze­ga­my Ple­ja­dy jako jasną mgieł­kę nie­da­le­ko jasnej, poma­rań­czo­wej gwiaz­dy Alde­ba­ran w kon­ste­la­cji Byka. Pod Alde­ba­ra­nem znaj­dzie­my maje­sta­tycz­ny gwiaz­do­zbiór Orio­na z cha­rak­te­ry­stycz­nym pasem skła­da­ją­cym się z 3 gwiazd uło­żo­nych w jed­nej nie­mal­że linii. Dale­ko ​“na pra­wo” od tych ​“dro­go­wska­zów” będzie świe­cił Księ­życ w pierw­szej kwa­drze. Te punk­ty odnie­sie­nia pozwo­lą z łatwo­ścią ziden­ty­fi­ko­wać miej­sce znaj­do­wa­nia się kome­ty Wir­ta­nen na nie­bie. Dla uła­twie­nia poni­żej wkle­iłem 2 map­ki z pro­gra­mu Stel­la­rium (klik­nij w obra­zek, aby powięk­szyć).

Z bie­giem nocy kome­ta wraz ze wspo­mnia­ny­mi obiek­ta­mi będzie prze­su­wać się w stro­nę połu­dnia, a potem zacho­du, lecz Wir­ta­nen pozo­sta­nie w tej samej pozy­cji wzglę­dem wymie­nio­nych ciał nie­bie­skich.

Ubierz­cie się cie­pło, zabierz­cie lor­net­kę i obser­wuj­cie! 🙂

by