Ostat­ni mie­siąc 2014 roku roz­pocz­nie się na nie­bie od cie­ka­we­go złą­cze­nia, któ­re będzie oka­zją do obser­wa­cji Ura­na. Pla­ne­ta ta jest obiek­tem na gra­ni­cy widocz­no­ści gołym okiem, i to w ide­al­nych warun­kach. Do bez­pro­ble­mo­we­go dostrze­że­nia tego gazo­we­go olbrzy­ma nie­zbęd­na jest co naj­mniej lor­net­ka i wie­dza, gdzie pla­ne­ta aktu­al­nie się znaj­du­je. Dla nie­do­świad­czo­nej oso­by jets to bar­dzo trud­ne, ponie­waż gwiazd o podob­nej jasno­ści, jak Uran jest na nie­bo­skło­nie bar­dzo dużo. Dla­te­go wła­śnie oka­zje takie, jak ta w nocy z 1 na 2 grud­nia war­to wyko­rzy­stać. Wte­dy to Księ­życ znaj­dzie się bar­dzo bli­sko Ura­na i pozwo­li w ten spo­sób łatwo go odna­leźć. Będzie to zja­wi­sko dla cier­pli­wych. Naj­lep­sze warun­ki do obser­wa­cji wystą­pią póź­no, bo oko­ło godzi­ny 1 nad ranem 2 grud­nia. O tej porze Uran znaj­dzie się dokład­nie po lewej stro­nie od Księ­ży­ca i będzie odda­lo­ny od nie­go o jed­ną śred­ni­cę nasze­go sate­li­ty. Pla­ne­ta ma lek­ko zie­lon­ka­wy kolor. Obiek­ty odnaj­dzie­my oko­ło 10 stop­ni nad zachod­nim hory­zon­tem. Złą­cze­nie Księ­ży­ca z Ura­nem potrwa do oko­ło gdo­zi­ny 2, kie­dy zaj­dą one za horyzont.

Księ­życ i Uran 2.12.2014 godz. 01:00 (źr. Stellarium)

W nocy z 10 na 11 wrze­śnia nada­rzy się dru­ga w tym roku oka­zja na łatwe obser­wa­cje Ura­na. Siód­ma pla­ne­ta Ukła­du Sło­necz­ne­go znaj­dzie się w tym cza­sie bar­dzo bli­sko Księ­ży­ca, któ­ry pokie­ru­je nas w stro­nę gazo­we­go olbrzy­ma i pozwo­li szyb­ko zlokalizować.

Aby zoba­czyć Ura­na, będzie­my potrze­bo­wa­li jakie­go­kol­wiek sprzę­tu optycz­ne­go. Pla­ne­ta będzie zbyt bli­sko jasne­go Księ­ży­ca, aby dostrzec ją gołym okiem. Dowol­na lor­net­ka wystar­czy w zupeł­no­ści. Będzie­my rów­nież musie­li uzbro­ić się w bez­sen­ność, ponie­waż naj­lep­szy czas na obser­wa­cje będzie mię­dzy godzi­ną 2 a 5 rano. Wza­jem­ne poło­że­nie Księ­ży­ca i Ura­na będzie się dość szyb­ko zmie­niać z bie­giem nocy. Poniż­sza ani­ma­cja pozwo­li na usta­le­nie, gdzie o danej porze będzie znaj­do­wać się pla­ne­ta w sto­sun­ku do nasze­go satelity.

Złą­cze­nie Księ­ży­ca z Ura­nem będzie bar­dzo bli­skie. W kul­mi­na­cyj­nym momen­cie ok. 3:30 obiek­ty znaj­dą się oko­ło 11 minut kąto­wych od sie­bie. To mniej, niż poło­wa śred­ni­cy natu­ral­ne­go sate­li­ty Zie­mi na nieboskłonie.

Księ­życ i Uran mię­dzy godz. 2:30 a 5:00, co pół godzi­ny. 2014.09.11 (źr. Stellarium)

Uran to siód­ma pla­ne­ta w kolej­no­ści od Słoń­ca w naszym Ukła­dzie Sło­necz­nym. Jest on teo­re­tycz­nie bar­dzo dobrze widocz­ny już za pomo­cą lor­net­ki, lecz bez ide­al­nie ciem­ne­go nie­ba i soko­le­go wzro­ku nie da się go dostrzec gołym okiem. Jasność Ura­na pla­su­je go wśród tysię­cy gwiazd na nie­bie świe­cą­cych z podob­ną siłą. A to stwa­rza pro­blem z iden­ty­fi­ka­cją pla­ne­ty. Gdy spoj­rzy­my w nie­bo, uży­wa­jąc lor­net­ki lub tele­sko­pu, począt­ko­wo dużo się natru­dzi­my, zanim stwier­dzi­my, któ­ry z widocz­nych punk­ci­ków w polu widze­nia to wła­śnie Uran.

W nocy z 20 na 21 czerw­ca nada­rzy się jed­nak świet­na oka­zja, aby odna­leźć Ura­na na nie­bie i to w nie­ba­ga­tel­nym towa­rzy­stwie. Dokład­nie mię­dzy 2:00 a 3:30 nad ranem 21 czerw­ca nad wschod­nim hory­zon­tem zauwa­ży­my Księ­życ. Lor­net­ka lub tele­skop uka­żą nam pod nim zie­lon­ka­wy punk­cik w odle­gło­ści mniej wię­cej jed­nej śred­ni­cy Księ­ży­ca. Będzie to wła­śnie gazo­wy olbrzym — Uran. Przy­rzą­dy optycz­ne o nie­wiel­kim powięk­sze­niu nie pozwo­lą nam dostrzec żad­nych szcze­gó­łów pla­ne­ty, lecz sama świa­do­mość obser­wo­wa­nia tak odle­głych zakąt­ków nasze­go sys­te­mu pla­ne­tar­ne­go z pew­no­ścią zadzia­ła na wyobraźnię.

Poni­żej znaj­du­je się gra­fi­ka uka­zu­ją­ca ogól­ną pozy­cję Księ­ży­ca i Ura­na o godzi­nie 3:00 oraz sekwen­cja gra­fik uka­zu­ją­ca poło­że­nie obu obiek­tów wzglę­dem sie­bie od godzi­ny 2:00 do 3:30 co pół godzi­ny (klik­nij w obra­zek, aby powięk­szyć). Naj­bar­dziej dogod­nym cza­sem do obser­wa­cji będzie godzi­na 3:00, kie­dy Uran znaj­dzie się rów­no pod Księżycem.

Nie zmar­nuj­my tej szansy!

Księ­życ i Uran 21.06.2014 godz. 3:00 (źr. Stellarium)

Księ­życ i Uran 21.06.2014, sekwen­cja wza­jem­nych poło­żeń mię­dzy 2:00 a 3:30 co pół godzi­ny (źr. Stellarium)