23 lutego 2018 dojdzie do ostatniego z serii zakrycia i odkrycia Aldebarana przez Księżyc. Ta najjaśniejsza gwiazda w konstelacji Byka była regularnie zakrywana od 2015 roku, a po tym cyklu na następny przyjdzie nam czekać aż 16 lat.
Właśnie w około 17-letnich okresach następują serie zakryć i odkryć Aldebarana. Dzisiejsze, ostatnie z obecnego cyklu będzie wyjątkowo łatwe w obserwacji. Gwiazda zniknie po “lewej”, ciemnej stronie tarczy Księżyca. Nasz satelita będzie tylko w połowie oświetlonym, więc w momencie zakrywania gwiazdy jego jasna część nie będzie nas oślepiać za bardzo, by uniemożliwić obserwacje. Konieczne będzie jednak użycie lornetki lub oczywiście silniejszej optyki, aby wygodnie zarejestrować moment zniknięcia Aldebarana za tarczą Srebrnego Globu.
W nocy z 5 na 6 listopada, a konkretnie 6.11 nad ranem Księżyc zakryje na kilkadziesiąt minut najjaśniejszą gwiazdę w konstelacji Byka — Aldebarana. Zjawisko będzie widoczne w całej Polsce w nieco różnych momentach.
Księżyc wzejdzie w niedzielę 5 listopada przed godziną 18. Już od wczesnych chwil nad horyzontem, nasz satelita przemierzał będzie obszar nieba, w którym znajduje się gromada otwarta gwiazd o nazwie Hiady. W ciągu nocy będziemy mogli zobaczyć zakrycia i odkrycia gwiazd z tej gromady. Należy spoglądać na niebo co najmniej przez lornetkę i szukać gwiazd po wschodniej (“lewej”) stronie od Srebrnego Globu. Księżyc z czasem będzie się przesuwał właśnie w tę stronę i zakrywał obiekty z Hiad, by po kilkudziesięciu minutach odkryć je po przeciwnej stronie. Celowo nie podaję tutaj momentów zakryć i odkryć, ponieważ będzie tych zjawisk kilka, a dla każdej lokalizacji czasy te różnią się nawet o kilkanaście minut. Polecam zatem śledzić wędrówkę Księżyca przez Hiady i polować na zakrycia i odkrycia na podstawie widoku w naszej lornetce czy teleskopie.
Doczekaliśmy się ciekawego zjawiska zakryciowego w 2017 roku. 28 kwietnia Księżyc najpierw zakryje, a potem odkryje jedną z najjaśniejszych gwiazd na ziemskim niebie — Aldebarana. Aldebaran (arabska nazwa — Oko Byka) to najjaśniejsza gwiazda w konstelacji Byka. Zjawisko wystąpi wczesnym wieczorem na dość jasnym jeszcze niebie, lecz powinno być doskonale widoczne przez lornetki i oczywiście większe sprzęty optyczne.
W dniu zjawiska Księżyc będzie miał kształt bardzo wąskiego sierpa, ponieważ będzie tuż po nowiu. Dzięki temu widok będzie jeszcze ciekawszy. Do zakrycia i odkrycia dojdzie nad zachodnim horyzontem, gdzie powinniśmy odszukać naszego satelitę. Będzie on znajdował się kilkanaście stopni nad linią widnokręgu. To około kilkunastu cm na linijce trzymanej na wyciągniętej przed siebie ręce. Księżyc jest jednak na tyle jasny, że ta metoda okaże się zbędna i po prostu zobaczymy go na niebie bez żadnego problemu 🙂 Następnie za pomocą lornetki lub silniejszego sprzętu powinniśmy znaleźć gwiazdę ‑Aldebarana — tuż przy jego tarczy, po lewej stronie.
Niemal 2 miesiące temu obserwowaliśmy zakrycie Aldebarana — najjaśniejszej gwiazdy w konstelacji Byka i jednej z najjaśniejszych na niebie. Zjawisko to powtórzy się dla obserwatorów z Polski wieczorem 23 grudnia 2015. Będzie to wydarzenie niemal bliźniacze do poprzedniego, jednak z małymi różnicami. Najważniejszą z nich jest “wiek Księżyca”. Nasz satelita będzie w fazie 2 dni do pełni (w październiku było to 2 dni po pełni). Zatem tym razem Aldebaran zniknie po ciemnej stronie Księżyca. Ciężko jest tu jednak mówić o jasnej i ciemnej stronie tarczy, która będzie niemal w całości oświetlona. Mimo wszystko polecam wyposażyć się w lornetkę lub silniejszy sprzęt optyczny, co zapewni nam ciekawe wrażenia.
Drugą z różnic będzie pora zjawiska. Zakrycie nastąpi o wygodnej wieczornej porze, po godzinie 19. Dla każdej lokalizacji moment zakrycia i odkrycia będzie o kilka sekund/minut różny, dlatego podam jedynie zgrubne czasy, kiedy należy oczekiwać wlaściwego momentu dla miejsca obserwacji.
Zakrycie nastąpi między 19:19 a 19:29. Wąski skrawek nieoświetlonej tarczy Księżyca spowoduje, że gwiazda zniknie nagle, zanim “dotrze” do jasnej części Srebrnego Globu. Śledźmy sytuację, zerkając na układ Aldebaran-Księżyc kilkanaście minut wcześniej. Będziemy widzieć, kiedy gwiazda zbliży się do Księżyca i ocenimy orientacyjnie moment jej zniknięcia za tarczą naszego satelity. Aldebaran “zgaśnie” w mgnieniu oka, dlatego nie mrugamy 😉
Odkrycie nastąpi około godziny później po przeciwnej stronie tarczy Księżyca. Oczekujemy tego momentu między 20:27 a 20:38. Będzie to o tyle trudniejsze, że Aldebaran pojawi sie nagle i musimy być 2 razy bardziej czujni, niż przy zakryciu.
Możliwe, ze uznacie to zjawisko za niezbyt spektakularne, lecz zapewniam Was — jest bardzo widowiskowe 🙂 Ja sam przyznam, że moje pierwsze zakrycie tak jasnej gwiazdy obserwowałem właśnie 2 miesiące temu i moment odkrycia Aldebarana po ciemnej stronie Księżyca zapamiętam na długo. Lornetka dała mi wszystko, czego potrzebowałem. Czekałem na moment odkrycia cierpliwie, ale bardzo zaskoczył mnie widok nagle “włączajacej” się na niebie gwiazdki. Tym razem ta gwiazdka tak samo nagle się “wyłączy”. Polecam 🙂
Niemal w środku nocy z 29 na 30 października 2015 będziemy świadkami ciekawego zjawiska z udziałem Księżyca. Otóż na swojej drodze po sferze niebieskiej nasz satelita przejdzie przez gromadę otwartą o nazwie Hiady, zakrywając wiele “lornetkowych” gwiazd, a następnie zakryje Aldebarana — najjaśniejszą gwiazdę w gwiazdozbiorze Byka i jedną z jaśniejszych na niebie. Zobaczymy również jego odkrycie po ciemnej stronie Księżyca.
Co prawda nie będzie to zjawisko bardzo łatwe w obserwacji, ponieważ Księżyc będzie wtedy 2 dni po pełni, świecąc bardzo jasno i zaślepiając blask pobliskich gwiazd. Dlatego też mocno wskazane jest posiadanie lornetki lub silniejszego sprzętu. Chcąc zobaczyć, jak nasz satelita zakrywa słabsze gwiazy gromady Hiad, obserwacje zaczynamy już po zapadnięciu zmroku. Księżyc przesuwa się względem gwiazd na wschód (czyli w przeciwnym kierunku, niż jego ruch po nieboskłonie), dlatego będzie zakrywał gwiazdy znajdujące się właśnie na wschód od niego. Odkrycia nastąpią oczywiście po przeciwnej stronie Księżyca.
Kulminacyjny moment, czyli zakrycie Aldebarana, nastąpi około godziny 23:00 i będzie ściśle zależny od naszego miejsca obserwacji. Najlepiej zatem rozpocząć kilka(naście) minut wcześniej. Obserwując przez lornetkę, nie będziemy mieli problemu z identyfikacją Aldebarana. Będzie to najjaśniejsza gwiazda w okolicy Księżyca, tuż przy jego tarczy. W momencie zakrycia, Aldebaran zniknie nagle za górami i kraterami księżycowymi i wyłoni się po przeciwnej stronie naszego satelity około godzinę później.
Odkrycie gwiazdy nastąpi około północy. Tu również moment pojawienia się go ponownie zależy od lokalizacji i może nastąpić kilka minut przed lub po godzine 00:00. Cierpliwe oczekiwanie pozwoli nam zauważyć chwilę, w której światło Aldebarana przedostaje się znów zza gór księżycowych i gwiazda ponownie staje się widoczna.
Strona NieboZaOknem.pl wykorzystuje pliki typu „cookies”, dzięki którym serwis może działać lepiej. Użytkownicy, którzy w ten sposób nie chcą udostępniać swoich danych, mogą określić warunki przechowywania lub dostępu do tych plików w swojej przeglądarce. Korzystanie z tego serwisu bez zmiany ustawień dotyczących plików cookies, umieszcza je w pamięci Twojego urządzenia.RozumiemWięcej
Polityka prywatności
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.