Jak co roku sierpień wielu osobom kojarzy się z nocą “spadających gwiazd”. Ściślej rzecz biorąc mamy do czynienia z maksimum aktywności roju meteorów o nazwie Perseidy. Co to są meteory? Jak dużo będzie ich widać? Kiedy i jak obserwować? Poniżej wszystkie potrzebne informacje.
Czym są Perseidy?
Jest to jeden z wielu tzw. rojów meteorów. Roje te to pozostałości po kometach i asteroidach, których orbity przecina Ziemia w swoim rocznym ruchu. Perseidy to odłamki skalne i lodowe z komety 109P/Swift-Tuttle. Nasza planeta przecina ten strumień materii w okresie od lipca do sierpnia a w jego najgęstsze obszary wpadamu w nocy z 12 na 13 sierpnia. Wtedy to właśnie mówimy o nocy spadających gwiazd, ponieważ na niebie pojawia się najwięcej meteorów. Bardzo dobrze pojęcie roju meteorów przedstawia poniższa symulacja.
Każdy rój meteorów swoją nazwę bierze od gwiazdozbioru, z którego wydają się “wyłaniać” smugi świetlne. W ogólnym pojęciu wszystkie drobinki zwane meteoroidami lecą równolegle do siebie, lecz gdy Ziemia w nie wlatuje, mamy wrażenie, jakby meteory wylatywały z jednego punktu. Czytaj dalej!! → Post ID2087
Noc z 12 na 13 sierpnia każdego roku to czas, na który czekają tysiące ludzi na całym świecie. Wtedy bowiem dochodzi do tak zwanego deszczu meteorów, czyli maksimum aktywności meteorów z roju Perseidów. Ciepłe zazwyczaj sierpniowe noce sprzyjają obserwacjom tego pięknego zjawiska. Jakie warunki czekają nas w noc maksimum w tym roku? Szczegóły poniżej.
Meteory to palące się od ogromnego tarcia ziemskiej atmosfery drobne cząsteczki wpadające w nią z ogromnymi prędkościami. Wyobraźcie sobie kamień rzucany pod ostrym kątem na wodę (tzw. kaczuszki). Odbija się on od niej kilka razy. Teraz wyobraźcie sobie, że rzucacie taki kamień z prędkością kuli karabinowej lub większą, i to nie płasko, lecz prosto w głębię. Łatwo dojść do wniosku, że przy takiej energii kinetycznej, tarcie, opór wody spowoduje erozję kamienia. Rozgrzeje się on do wysokich temperatur i część jego powierzchni może się roztopić.
Meteor to taki mały kamyczek, ziarenko piasku lub jeszcze mniejsza cząsteczka. Wpada ona w atmosferę, która z fizycznego punktu widzenia też jest płynem (ciecze i gazy to plyny). Prędkości są wielkie. Perseidy stykają się z atmosferą z szybkością ok. 59 km/s. Tak, na sekundę! Przy takich wartościach z drobinki materii nie ma prawa nic pozostać. Wyparowuje ona w mgnieniu oka, żarząc się przy tym mniej lub bardziej jasno, czasami też zostawiając smugę dymu za sobą. Tak właśnie wygląda meteor, czyli potocznie spadająca gwiazda.
Sierpień to czas, na którzy czekają wszyscy miłośnicy astronomii na świecie. Każdego roku bowiem jesteśmy świadkami obfitego deszczu meteorów, który funduje nam pył pozostawiony przez kometę 109P/Swift–Tuttle. Mowa oczywiście o Perseidach.
Swoją nazwę ten rój meteorów bierze od Perseusza — gwiazdozbioru, w którym znajduje się tzw. radiant. Jest to obszar, z którego rozbiegają się po niebie “spadające gwiazdy”. Dla porównania możemy wyobrazić sobie szybką jazdę autem w śnieżycy. Płatki śniegu wydają się rozbiegać ze środka pola widzenia na wszystkie strony. W tym przykładzie samochód to Ziemia, śnieżynki to meteory, a radiant to pozorny okrąg w oddali, z którego nadlatują płatki śniegu.
Skąd w ogóle bierze się zjawisko deszczu meteorów? Otóż komety (bądź asteroidy) zostawiają za sobą na orbicie miliony cząsteczek pyłu, gruzu i lodu, w który w pewnym momencie co roku wpada Ziemia. Cząsteczki te spalają się w naszej atmosferze z ogromnymi prędkościami, a tarcie wywołane kontaktem powietrza z cząstką kometarną/planetoidalną powoduje wzrost temperatury i świecenie cząstki. Im większa drobinka materiału, tym jaśniejszy meteor widzimy na niebie. Czytaj dalej!! → Post ID2087by
Jak co roku w nocy z 12 na 13 sierpnia czeka nas bardzo ciekawe zjawisko astronomiczne. Chodzi oczywiście o deszcz “spadających gwiazd”, czyli maksimum aktywności roju meteorów o nazwie Perseidy.
Perseidy swoją nazwę biorą od gwiazdozbioru, w którym leży radiant roju, to jest Perseusza. Radiant to obszar, z którego nadlatują meteory. To tak jakbyśmy jechali szybko autem w śnieżycy i widzieli przed sobą obszar, z którego pozornie w naszym kierunku poziomo lecą płatki śniegu. W tej analogii samochód to Ziemia, a płatki to drobinki materii, które palą się w ziemskiej atmosferze i powodują zjawisko meteoru.
Jak najlepiej oglądać Perseidy? Przede wszystkim wyjeżdżamy z miasta 🙂 Pod tym linkiem znajdziemy mapę zaświetlenia nocnego nieba — Mapa zaświetlenia nieba Szukamy miejsc jak najmniej czerwonych, jak najbardziej czarnych. Szare i czarne obszary to wybór idealny. Zielone są jedynie OK.
Obserwacje prowadzimy bez żadnych przyrządów optycznych. Wystarczy wygodny koc, karimata lub leżak. Patrzymy wieczorem wysoko na wschodnie niebo a w drugiej połowie nocy w jego południową część. Prędzej, czy później zobaczymy skąd nadlatują meteory i będziemy wiedzieli, gdzie patrzeć.
Zaczynamy po zapadnięciu zmroku, czyli około 22:00 i możemy obserwacje prowadzić do rana. Przy dobrej pogodzie i bystrym oku uda nam się zobaczyć kilkadziesiąt zjawisk na godzinę.
Najbardziej znany rój meteorów nadchodzi! Perseidy, bo o nich mowa, zanotują maksimum swojej aktywności jak zawsze w nocy z 12 na 13 sierpnia. Prawdę mówiąc meteory z tego roju można oglądać już od kilku tygodni i będą one widoczne jeszcze przez kolejne noce po wspomnianym maksimum. Wiadomo jednak, że magiczna noc z 12⁄13 co roku przyciąga rzesze fanów żądnych niezwykłego spektaklu na niebie. Ten rok jednak przyniósł nam bodaj największe możliwe utrudnienie w obserwacjach. I nie jest tu mowa o chmurach, lecz o Księżycu, który będzie tuż po pełni i przez całą noc świecił będzie na niebie, skutecznie zaślepiając większość “spadających gwiazd”. Dodatkowo, wspomniana pełnia nastąpi w momencie największego zbliżenia Księżyca do Ziemi, co spowoduje, że nasz satelita będzie wyjątkowo jasny. Trzeba jednak mieć nadzieję, że Perseidy wezmą odwet na “Łysym” i zaprezentują wiele jasnych zjawisk, włączając w to tzw. bolidy, czyli wyjątkowo jasne meteory. A takich co roku nie brakuje. Przykład? Poniższe nagranie z 7 sierpnia. Koniecznie obejrzyjcie z dźwiękiem. Efekt akustyczny to zapis radiowego echa, jakie powstaje, gdy fala radiowa wysłana z Ziemi odbija się od zjonizowanego gazu powstałego od przelotu meteoru. Można to nazwać meteorowym radarem. “Odgłosy” meteorów są intrygujące i tajemnicze, chyba każdy przyzna.
Przelot bolidu z roju Perseidów nad Nowym Meksykiem (źródło: Thomas Ashcraft, spaceweather.com)
Jak obserwować? Oczywiście nie używamy żadnych przyrządów optycznych. Nieuzbrojone oko wystarczy w zupełności. Najlepszym miejscem będzie otwarty teren z dala od miasta bez przeszkód zasłaniających nam widok nieba. Im dalej od sztucznych świateł, tym lepiej. W sekcji “Przydatne linki” na tej stronie znajdziecie mapę zaświetlenia nieba, która pomoże Wam wybrać najciemniejsze dostępne miejsce w pobliżu. Dobrze jest mieć leżak, koc lub karimatę, aby móc wygodnie patrzeć w górę. Obserwujemy w dowolnym momencie nocy. Z racji Księżyca znajdującego się na niebie, patrzymy tak, aby nie był on bezpośrednio w zasięgu naszego wzroku i nas nie oślepiał. Miejsce, z którego pozornie będą wybiegać meteory będzie znajdować się nad północno-wschodnią częścią nieba, przesuwając się w miarę upływu czasu na wschód i jednocześnie wysoko w górę. Wystarczy więc, że będziemy patrzeć w kierunku północnym lub wschodnim, obejmując wzrokiem obszar od okolic zenitu prawie po horyzont. Księżyc w miarę postępu nocy będzie “uciekał” ze wschodu na południe, a potem na zachód.
Zachęcam zatem do obserwacji, życzę ciepłej i bezchmurnej nocy i udanych łowów!
Strona NieboZaOknem.pl wykorzystuje pliki typu „cookies”, dzięki którym serwis może działać lepiej. Użytkownicy, którzy w ten sposób nie chcą udostępniać swoich danych, mogą określić warunki przechowywania lub dostępu do tych plików w swojej przeglądarce. Korzystanie z tego serwisu bez zmiany ustawień dotyczących plików cookies, umieszcza je w pamięci Twojego urządzenia.RozumiemWięcej
Polityka prywatności
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.